İş Davalarında En Çok Merak Edilen 12 Soru Ve Cevapları
İŞ HUKUKU DAVALARINDA MERAK EDİLENLER
İş hukuku genel anlamda işçi ile işveren arasındaki ilişki ile işçinin haklarını düzenleyen hukuk dalıdır. Bu yazımızda iş hukuku ile ilgili en çok merak edilen 12 soruya cevap verilecektir.
İSTİFA EDEN İŞÇİNİN İHBAR SÜRESİ NE ZAMAN BAŞLAR?
İstifa eden işçinin işverene yazılı bir bildirimde bulunması gerekmektedir. Bildirim süresi, yazılı bildirimde yer alan tarihten itibaren işlemeye başlar. Eğer işçi bildiriminde herhangi bir tarih belirtmemişse ihbar süresi istifanın sunulduğu günden sonraki ilk gün başlar.
İşçinin kıdemine göre ihbar süreleri şu şekildedir:
- 6 aydan az kıdemi olan işçi için 2 hafta,
- 6 aydan 1,5 yıla kadar kıdemi olan işçi için 4 hafta,
- 1,5 yıldan 3 yıla kadar kıdemi olan işçi için 6 hafta,
- 3 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 8 haftadır.
İHBAR SÜRESİ KULLANMAK ZORUNLU MU?
Belirsiz süreli iş sözleşmesini bildirim sürelerine uymadan fesheden taraf, karşı tarafa ihbar tazminatı ödemek zorundadır. İş akdini bildirim süresine uymadan fesheden işçi veya işveren bildirim süresine ait ücret tutarı kadar ihbar tazminatı öder.
İHBAR TAZMİNATINA HAK KAZANMANIN ŞARTLARI NELERDİR?
İhbar tazminatına hak kazanmanın şartı iş akdinin bildirim sürelerine uyulmadan sonlandırılmasıdır.
AYLIK KIDEMİ OLAN İŞÇİNİN İHBAR TAZMİNATI NE KADARDIR?
6 aylık kıdemi olan işçinin ihbar süresi 4 haftadır. Bu nedenle şartları sağladığı takdirde 6 aylık kıdemi olan işçi 4 haftalık brüt ücreti kadar ihbar tazminatına hak kazanır.
İHBAR TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?
İhbar tazminatı işçinin giydirilmiş brüt ücreti üzerinden hesaplanır. İşçiye verilen yol, yemek gibi giderler giydirilmiş brüt ücrete dahildir. İhbar tazminatını işçinin bildirim süreleri kadarki ücreti tutarındadır.
Örneğin; aylık giydirilmiş brüt ücreti 3600 TL olan ve 1 yıl kıdemi bulunan işçi için ihbar tazminatı şu şekilde hesaplanır:
- İşçinin ihbar süresi 4 haftadır.
- İşçinin günlük hak ettiği ücret 3600/30=120 TL’dir.
- 4 haftada toplam 4×7=28 gün vardır.
- İhbar tazminatı işçinin ihbar süresi kadarki ücreti olduğundan örnekte ihbar tazminatı 120×28=3360 TL’dir.
KİMLER İHBAR TAZMİNATI ALABİLİR?
Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan ve iş akdi kanunda belirtilen bildirim sürelerine uyulmadan feshedilen işçi ihbar tazminatına hak kazanır.
İşçinin Kanunda belirtilen süreler içinde işten ayrılacağına işverene bildirmeden istifa etmesi halinde işveren de ihbar tazminatına hak kazanır.
İŞÇİ İHBAR SÜRESİ NEDİR?
İş akdini haklı bir neden olmadan fesheden ve ihbar sürelerine uymayan işçi, işverene ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür. İşçinin iş akdini haklı bir sebep olmadan feshetmesi halinde kanunda belirtilen ve uyması gereken sürelere ihbar süresi denir.
İSTİFA EDEN İŞÇİYE İHBAR SÜRESİ DOLMADAN İŞ BIRAKTIRILABİLİR Mİ?
Haklı bir sebep olmaksızın iş akdini fesheden işçinin işvereni zor durumda bırakmamak adına ihbar süresi dolana kadar çalışması gerekir. Ancak işçi kendi rızası ile işten ayrılmaya karar vermişse, işveren işçiden ihbar süresi dolmadan da işi bırakmasını talep edebilir. İşçinin ihbar süresi başladıktan sonra da işveren bu süre dolmadan işçinin işi bırakmasını isteyebilir. İşçinin hiçbir baskı altında olmadan kendi rızası ile işten ayrıldığı hallerde işveren ihbar süresinin dolmasını beklemeden işçiden işi bırakmasını istemişse her iki tarafın da birbirine karşı ihbar tazminatı açısından sorumluluğu bulunmamaktadır.
İŞÇİ HANGİ HALLERDE KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR?
En az 1 yıl kıdemi olan işçi kıdem tazminatına hak kazanır. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabileceği haller:
- İşçinin ölümü,
- İşçinin muvazzaf askerliği,
- Kadın işçinin evlenmesi ve evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde iş sözleşmesinin feshedilmesi,
- Bağlı bulundukları kurum ve sandıklardan yaşlılık, emeklilik, ve malullük aylığı veya toptan ödeme almak amacıyla iş sözleşmesinin feshi,
- İşverenin usulsüz feshi,
- İş sözleşmesinin işçi tarafından İş Kanunu madde 24/I-II ve III hükmü gereğince feshi,
- İş sözleşmesinin işveren tarafından İş Kanunu madde 25/I ve III hükmü gereğince feshi.
İşçi iş akdinin işveren tarafından İş Kanunu madde 25/II hükmü uyarınca feshi dışında kalan tüm hallerde kıdem tazminatına hak kazanır.
1 YILLIK KIDEM TAZMİNATI NE KADARDIR?
Kıdem tazminat işçinin son aldığı giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanır. Bir yıl kıdemi olan işçinin kıdem tazminatı en son aldığı giydirilmiş brüt ücreti kadardır.
KİMLER KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR?
En az bir yıl kıdemi olmak koşuluyla iş akdi işveren tarafından ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırılık dışında herhangi bir sebeple feshedilen işçi ile iş akdini haklı bir nedenle fesheden işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
KIDEM TAZMİNATI NEYE GÖRE BELİRLENİR?
Kıdem tazminatı işçinin kıdemi ve en son almış olduğu giydirilmiş brüt ücrete göre belirlenir.
Kıdem Tazminatı = Günlük Ücret x 30 x Çalışma Süresi
Özetle
Yazımızda, İş hukuku ile ilgili en çok merak edilen soruları yanıtladık. İş Hukukuna ilişkin anlaşmazlıklarda yasal desteğe ihtiyaç duyduğunuz an, Profesyonel ve deneyimli İşçi – İşveren avukat kadromuzla daima yanınızda olduğumuzu belirtmek isteriz.
