Şantaj Suçu Nedir? Şantaj Suçunun Cezası Ve Şartları
Şantaj suçunda, öncelikle kişinin irade ve hareket serbestisi koruma altına alınmıştır. Buna ek olarak korunan diğer bir hukuki değer de mağdurun şeref ve haysiyeti ile malvarlığı değerleri de hukuki koruma altına alınmak istenmiştir.
Şantaj Suçu Nedir?
Şantaj suçu, Türk Ceza Kanunu madde 107 hükmünde şu şekilde düzenlenmiştir:
Şantaj
Madde 107-
(1) Hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, bir kimseyi kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bir kişinin şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunulması halinde de birinci fıkraya göre cezaya hükmolunur.
Şantaj suçu, sıklıkla tehdit suçu ile karıştırılmaktadır. Kanun hükmünün ilk fıkrasında tehdit suçu ile arasında bulunan ayrım bulunmaktadır. Tehdit suçunda haksız bir saldırı veya sair bir kötülük söz konusu iken şantaj suçunda fail hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyle mağduru bir şeyi yapmaya ya da yapmamaya zorlamaktadır. Görüleceği üzere şantaj suçu, tehdit suçuna kıyasla daha özel bir düzenlemedir.
Şantaj Suçunun Unsurları Nelerdir?
Fail – Mağdur:
Özel bir düzenlemeye yer verilmemesi sebebi ile suçun faili ve mağduru herkes olabilecektir. Suçun, kanunun birinci fıkrasında düzenlenen şekli yönünden failin hukuken korunan bir hakka veya bir yükümlülüğe sahip olması gerekir.
Failin kamu görevlisi olması halinde, özel bir düzenleme içermesi sebebi ile oluşacak suç Türk Ceza Kanunu madde 250 hükmünde düzenlenmiş olan irtikap suçudur.
Eylem:
Şantaj suçu, seçimlik hareketli bir suçtur. Suçun oluşması için şu hareketlerden birinin gerçekleştirilmesi yeterlidir:
- Mağduru kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya zorlamak,
- Mağduru haksız çıkar sağlamaya zorlamak,
- Mağdurun şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunmak.
Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru:
Suçun işlenebileceği seçimlik hareketler bakımından faile ait bir hakkın veya yükümlülüğün varlığı gerekmektedir; ancak bu durum yine de fiili hukuka uygun hale getiremeyecektir. Bunun nedeni, failin hakkını kötüye kullanmak istemesidir ve bu durum hukuk düzeni tarafından korunmamaktadır.
Suçun Manevi Unsuru:
Şantaj suçu, yalnızca genel kast ile işlenmemektedir. Failin kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya/yapmamaya zorlamak veyahut haksız çıkar sağlamaya yönelik özel kastı bulunmalıdır.
Şantaj Suçunun Şartları Nelerdir?
Şantaj suçunun oluşması için fail tarafından gerçekleştirilmesi gereken eylemler şunlardır:
- Mağduru kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya zorlamak,
- Mağduru haksız çıkar sağlamaya zorlamak,
- Mağdurun şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunmak.
Söz konusu eylemlerden yalnızca birinin gerçekleştirilmiş olması, suçun oluşması için yeterlidir. Her hareket bakımından ayrı ayrı inceleme yapmak gerekirse;
- Mağduru Kanuna Aykırı veya Yükümlü Olmadığı Bir Şeyi Yapmaya veya Yapmamaya Zorlamak:
Gerçekleşme ihtimali, diğer iki seçimlik harekete göre daha düşüktür çünkü şantaj suçu genellikle haksız bir çıkar sağlamaya yönelik olarak gerçekleştirilir. Bu durumda mağdur, kanuna aykırı bir şeyi yapmaya ya da yapmakla yükümlü olduğu bir şeyi yapmamaya zorlanmaktadır.
- Mağduru Haksız Çıkar Sağlamaya Zorlamak:
Bu durumda, fail tarafından mağdurdan haksız bir kazanç elde edilmektedir. Söz konusu menfaatin, haksız olarak elde edilmesi bu bakımdan yeterlidir.
- Mağdurun Şeref veya Saygınlığına Zarar Verecek Nitelikteki Hususların Açıklanacağı veya İsnat Edileceği Tehdidinde Bulunmak:
Burada belirtilen eylemin gerçek olması zorunlu değildir. Dikkate edilmesi gereken nokta, açıklanacağı ya da isnat edileceği halde mağdurun şeref ve saygınlığına zarar verecek nitelikte bir durumun olmasıdır.
Şantaj Suçunun Cezası Nedir?
Şantaj suçu, Türk Ceza Kanunu madde 107 hükmünde düzenlenmiş olup cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 5000 güne kadar adli para cezasıdır.
Suçun kovuşturulması ile mahkeme tarafından yalnızca hapis cezası veyahut yalnızca adli para cezasına hükmedilmesi için bir zorunluluk bulunmamaktadır. Mahkeme tarafından hem hapis cezasına hem de adli para cezasına hükmedilebilecektir.
Şantaj suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) ve cezanın ertelenmesi mümkündür.
Şantaj Suçuna Teşebbüs Mümkün Müdür?
Şantaj suçuna teşebbüs mümkündür. Şöyle ki;
Suçun tamamlanması için hareketten bağımsız olarak bir neticenin meydana gelmesine gerek yoktur. Mağdurun şantajı ciddiye alması, korkması bu yönüyle önemli değildir.
Şantaj suçunun teşebbüs aşamasında kalması, suçun maddi unsurlarında yer alan hareketin bölünebilir olması sebebi ile mümkündür. Örneğin failin mağdura bir şantaj suçunu barındıran mektup göndermek istemesi, mektubun mağdura ulaşamaması halinde şantaj suçuna teşebbüs söz konusu olacaktır.
Şantaj Suçu Tek Bir Mağdura Karşı Birden Fazla İşlenebilir Mi?
Şantaj suçu, tek bir fiille birden fazla kişiye karşı işlenebilecektir. Bu durumda zincirleme suç hükümleri uygulanır.
Yine tek bir mağdura karşı birden fazla kere de işlenebilmektedir. Bu durumda da zincirleme suç hükümleri uygulanacaktır. Örneğin bir kişiden eşini aldattığı için şantaj suçu işlenerek birden fazla kere para alınarak işlenmesi halinde zincirleme suç hükümleri uygulanacaktır.
Şantaj Suçunun Soruşturulması Ne Şekilde Gerçekleştirilir?
Şantaj suçu, takibi şikâyete bağlı olmayan bir suçtur. Suçun soruşturulması ve kovuşturulması, re’sen gerçekleştirilir.
Şantaj Suçunda Görevli Mahkeme Neresidir?
Şantaj suçunun cezasının üst sınırı üç yıldır. Suçun cezasının üst sınırı sebebiyle kovuşturulmasında görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir.
Şantaj Suçunda Zamanaşımı Ne Kadardır?
Şantaj suçu bakımından zamanaşımı süresi 8 yıldır. Suçun işlenmesinin ardından 8 yıl içerisinde öğrenilmesi halinde re’sen soruşturulması yapılacaktır.
Özetle
Şantaj suçu, fail hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyle mağduru bir şeyi yapmaya ya da yapmamaya zorlamaktadır. Yazımızda şantaj suçunun ne olduğunu, şartları ve cezalarının neler olabileceğinden bahsettik. Eğer şantaj suçuna maruz kaldığınızı düşünüyorsanız zaman kaybetmeden alanında uzman bir ceza avukatı yada hukuk bürosu ile iletişime geçerek profesyonel yardım talep etmeniz hak kayıpları yaşamanızı önleyecektir.