Savunma Makamı

Savunma, iddia makamının savlarını çürütmek amacıyla yapılan faaliyettir.

Savunma, “bireysel” ve “kamusal” savunma olmak üzere ikiye ayrılır. Bireysel savunma, şüpheli veya sanığın bizzat veya temsilcisi aracılığıyla, kamusal savunma ise müdafi aracılığıyla kendisini savunmasıdır.

Bireysel Savunma

Bireysel savunma, şüpheli veya sanığın bizzat veya temsilcisi aracılığıyla kendisini savunmasıdır. Tanımdan da anlaşılacağı üzere, sanığın temsilci aracılığıyla kendini savun­ması da bireysel savunmadır.

Türk hukukunda yasal temsilciler; veli, vasi ve kayyımdır.

Sanık Ne Demek?

Sanık, kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişiyi ifade eder.

Ceza muhakemesinin en önemli öznelerinden biri sanıktır. Zira tüm ceza muhakemesi düzeneği sanık için harekete geçmektedir.

Sanık Statüsü Ne Zaman Başlar?

Sanıklık, kovuşturma evresine geçilmesiyle başlar. Yani, hakkında hazırlanan iddianamenin mahkemece kabul edilmesiyle kişi, sanık statüsüne girer.

Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre, soruşturma evresinde üzerinde suç şüphesi bulunan kişi “şüpheli” statüsünde olacağı için bu kimsenin sanık olması mümkün değildir.

Sanık Statüsü Ne Zaman Sona Erer?

Sanık statüsünün sona ermesi, kovuşturma evresinin sona ermesi ile olur. Kovuşturma evresi, hüküm kesinleşinceye kadar devam ettiği için kural olarak sanık statüsü de hüküm kesinleşinceye kadar devam eder.

Hükmün kesinleşmesiyle birlikte kişi sanık statüsünden çıkar.

Mahkûmiyet kararı kesinleşince hükümlülük sıfatı başladığı için sanıklık sona erer. Zira bu halde de şüphe, yerini belirliliğe bırakmıştır.

Sanık Olmanın Koşulları Nelerdir?

Sanık olmak için aranan koşullar aşağıda sayılmıştır:

• Sanığın gerçek kişi olması,
• Sanığın belli olması,
• Hakkındaki iddianamenin kabul edilmesi

Gaiplik ve Akıl Hastalığının Sanıklığa Etkisi Var Mıdır?

aiplik sanık statüsüne girilmesine engel değildir. Bu bakımdan bulunduğu yer bilinmeyen veya yurt dışında bulunup da yetkili mahkeme önüne getirilemeyen veya getirilmesi uygun bulunmayan kişiler de sanık olabilir.

Ancak gaip hakkında duruşma açılmaz; mahkeme, kanıtların ele geçirilmesi veya korunması amacıyla gerekli işlemleri yapar.

Akıl hastalığı da sanıklık sıfatının kazanılmasına engel değildir.

Sanığın Hakları Nelerdir?

Sanığın hakları aşağıda sayılmıştır:

• Suçlamaları öğrenme hakkı,
• Savunma hakkı,
• Susma hakkı,
• Adil yargılanma hakkı,
• Suçsuzluk karinesinden yararlanma hakkı,

Sanığın Ödevleri Nelerdir?

Sanığın ödevleri aşağıda sayılmıştır:

• Hazır bulunma ödevi,
• Kararlara boyun eğme ödevi,
• Kimliği hakkında doğru beyanda bulunma ödevi,

Müdafii Nedir?

Müdafii, şüpheli veya sanığın ceza muhakemesinde savunmasını yapan avukattır.

Müdafiinin hukuksal konumu tartışmalıdır. Genel kabul gören görüşe göre. müdafi sanığın temsilcisi değil, yardımcısıdır. Zira temsil bir özel hukuk ilişkisidir; oysa ceza muhakemesinde bireysel çıkar değil, kamu yararı ön planda olduğundan kamusal bir ilişki söz konusudur.

Müdafii Olmak İçin Aranan Koşullar Nelerdir?

Müdafii olabilme koşulları şunlardır:

• Avukatlık veya dava vekilliği yapma yetkisine sahip olmak gerekir.
• Davaya bakmadan yasaklı olmamak gerekir.
• Aynı muhakemede daha önce hakim, savcı veya memur olarak görev yapmamış veya sanık veya tnaık sıfatıyla yer almamış olmak gerekir.
• Yarararı çatışan kişilerin avukatlığını üstlenmemek gerekir. Yararları birbirine uygun olan birden fazla şüpheli veya sanığın savunması aynı müdafiye verilebilir.

Müdafiinin Yetkileri Nelerdir?

Müdafiinin yetkileri aşağıda sayılmıştır:

• Şüpheli veya savcıyla görüşme,
• Dava dosyasını inceleme ve belgelerin suretini alma yetkisi,
• Müdafiinin hazır bulunma yetkisi,
• Şüpheli veya sanıkla denetimsiz görüşme ve yazışma yetkisi.
• Muhakeme işlemlerinin kendisine bildirilmesi isteme yetkisi,
• Doğrudan soru yöneltme,
• Kanun yoluna başvurma yetkisi,
• Ücret isteme hakkı.

Stj. Av. Mehmet Can CİVAN & Av. Ahmet EKİN