Suç Nedir? Tipiklik Unsuru Nedir?

Suç olgusu, hukuk öğretisinde ve diğer bilim dallarında değişik biçimlerde tanımlanmıştır.

Hukuksal bakımdan suç, ceza normuyla korunan bir hukuksal değerin ihlalidir. Hukuk düzeni, suç niteliğindeki eylemleri ceza tehdidiyle yasaklayarak hukuksal değerlerin ihlalini engellemeye çalışmaktadır.

Suç Kuramı Ne Demek?

Bir insan davranışının ne zaman ve hangi koşullarda suç oluşturacağını açıklamaya çalışan sistemli görüşler bütününe suç kuramı denir.

Suç kuramı, suç oluşturan insan davranışının, öteki insan davranışlarından nasıl ayırt edileceğini açıklamaya çalışır. Buna göre, suç adı verilen insan davranışı, ancak kendisini oluşturan unsurlarla diğer insan davranışlarından ayırt edilebilir.

Suçun Unsuru Ne Demek?

Suçun varlığı için gerekli olan bütün koşullara unsur adı verilir. Suçun unsurları, genel unsurlar ve özel unsurlar olmak üzere ikiye ayrılır.

Genel unsurlar, tüm suçlar yönünden ortak olan ve bulunmadıkları zaman suçun ortaya çıkmasını engelleyen unsurlardır.

Özel unsurlar, ceza yasalarının özel kısmında yer alan suçları birbirlerinden ayırt etmeye yarayan unsurlardır. Başka bir deyişle suç tanımında o suç için öngörülen unsurlardır.

Tipiklik Unsuru Nedir?

Tipiklik unsuru, bir eylemin suç oluşturabilmesi için kanunda suç olarak tanımlanan davranış modeliyle birebir örtüşmesi gerektiğini ifade eder.

Bir eylemin suç olup olmadığını anlayabilmek için öncelikle o eylemin kanunda suç olarak tanımlanıp tanımlanmadığına bakmak gerekir. Zira tipiklik ilkesinin benimsendiği hukuk düzenimizde, kanunda suç olarak tanımlanmayan bir eylem, ne kadar büyük bir ihlal doğurursa doğursun suç olarak kabul edilemez. Böyle bir eylemden dolayı kimse ceza ve güvenlik tedbirine maruz bırakılamaz.

Sözde Suç Nedir?

Sözde suç, tipik olmayan bir eylem işleyen kişinin suç işlediğini sanmasıdır. Başka bir deyişle kişinin işlediği eylemin suç olduğunu inanmasına karşın, aslında bu eylemin suç oluşturmamasıdır.

Bir eylemin suç olabilmesi için öncelikle tipik olması, yani yasal suç tanımına uyması, onunla birebir örtüşmesi gerekir. Aksi halde o eylem suç oluşturmaz ve sözde suç durumu oluşur. Türk Ceza Kanunu’nda sözde suç düzenlenmemiştir.

Sözde Suçun Türleri Nelerdir?

Sözde suç, hukuksal ve fiili yanılmaya dayanan sözde suç olmak üzere ikiye ayrılır. Sözde suçun her iki türünde de failin sorumluluğu yoktur. Zira sözde suç durumunda eylem suçun yasal tanımına uymadığı için tipik değildir.

Hukuksal Yanılmaya Dayanan Sözde Suç

Hukuksal yanılmaya dayanan sözde suç, kişinin hukuk normu karşısında yanılarak suç oluşturmayan bir eylemi suç sanarak işlemesidir.

Bir eylem yasalarda suç olarak tanımlanmamışsa failin bunun suç olduğunu düşünmesi, hukuken onun aleyhine bir sonuç doğurmaz. Zira hiç kimse işlendiği zaman yürürlükte bulunan yasanın suç saymadığı bir eylemden dolayı cezalandırılmaz.

Fiili Yanılmaya Dayanan Sözde Suç

Fiili yanılmaya dayanan sözde suç, kişinin hukuk normu karşısında değil, somut olayda suçun esaslı unsurlarında yanılarak suç tanımına uymayan (tipik olmayan) bir eylem gerçekleştirmesidir.

Kişinin işlemeyi düşündüğü eylem kanunda suç olarak tanımlanmıştır, ancak kişi esaslı unsurlarda yanıldığı için o suç tanımıyla bire bir örtüşen bir eylem gerçekleştirememiştir. Fiili yanılmaya dayanan sözde suçta eylem tipik değildir.

Sözde Suçun Sonuçları Nelerdir?

Soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, önündeki olayın sözde suç niteliğinde olduğunu anlarsa kovuşturmaya yer olmadığı kararı vermelidir. Kovuşturma evresinde önündeki olayın sözde suç niteliğini taşıdığını anlayan mahkeme ise fail hakkında beraat kararı vermelidir.

Sık Sorulan Sorular

Stj. Av. Mehmet Can CİVAN & Av. Ahmet EKİN